Tích hợp chương trình học STEM ở các trường quốc tế

Chương trình học STEM là gì?

STEM là cụm từ viết tắt của Khoa Học, Công Nghệ, Kỹ Thuật và Toán Học. Thông qua việc kết hợp các lĩnh vực trên, học sinh có khả năng ứng dụng một cách sáng tạo và phát huy cách học mới về những khái niệm được học thông qua việc thực hành lắp ráp robot.

Thay vì dạy từng môn học riêng biệt và rời rạc, STEM tích hợp kiến thức từ nhiều lĩnh vực, rèn luyện tư duy đa chiều, giúp các em đi đến nguồn gốc vấn đề và thấy tính ứng dụng của các kiến thức tưởng chừng như khô khan bằng những giải pháp mắt thấy – tai nghe – tay chạm.

Có thể nhìn các thành tố trong Giáo dục STEM dưới góc nhìn phát triển năng lực của người học. Chẳng hạn, yếu tố “Kỹ thuật” trong Giáo dục STEM tạo ra năng lực kỹ thuật của người học thể hiện qua khả năng giải quyết vấn đề nảy sinh trong thực tiễn đời sống bằng cách thiết kế các đối tượng, hệ thống và xây dựng các quy trình sản xuất để tạo ra chúng.

Hiểu một cách đơn giản là học sinh được trang bị kỹ năng lực kỹ thuật thì sẽ có khả năng sản xuất ra đối tượng và hiểu được quy trình để làm ra nó. Học sinh phải có khả năng phân tích, tổng hợp, kết hợp để biết cách làm thế nào cân bằng các yếu tố liên quan (như khoa học, nghệ thuật, công nghệ, kỹ thuật) nhằm có được một giải pháp tốt nhất trong thiết kế và xây dựng quy trình. Ngoài ra học sinh còn có khả năng nhận ra nhu cầu và phản ứng của xã hội trong những vấn đề liên quan đến kỹ thuật.

Hiện nay, giáo dục STEM đã trở thành một chủ đề chính trong các cuộc thảo luận và kế hoạch của các nước đang phát triển cũng như các nước phát triển do tầm quan trọng của chương trình với bối cảnh cạnh tranh toàn cầu.

Tích hợp STEM vào giáo trình tại các trường quốc tế

Tại các trường quốc tế với điều kiện học tập tốt và cơ sở vật chất hiện đại từ lâu đã sử dụng chương trình học STEM làm nền tảng phát triển cho việc giảng dạy, giúp học sinh biết cách áp dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống. STEM giúp trẻ tư duy, giải quyết vấn đề dựa trên sơ sở khoa học chặt chẽ và có tính ứng dụng thực tế cao. Giáo dục định hướng STEM có thể áp dụng với trẻ nhỏ đến học sinh cấp 3 nhưng sẽ khác nhau ở nhiều cấp độ:

Ở bậc tiểu học: Trẻ được làm quen, tạo hứng khởi cho trẻ về các lĩnh vực STEM. Dựa trên các bài toán thực tế có kết nối bốn lĩnh vực, trẻ sẽ dần khám phá sự kỳ diệu của chúng trong cuộc sống và thấy thêm yêu thích, muốn tìm hiểu các lĩnh vực này.

Ở bậc Trung học cơ sở: Trong giai đoạn này, các khóa học sẽ có chủ đề rõ ràng và thử thách hơn. Các em học sinh sẽ có nhận thức rõ hơn về ứng dụng các lĩnh vực STEM trong thực tế. Qua những hiểu biết đa dạng về STEM, các em sẽ phần nào định hướng được nghề nghiệp yêu thích của mình cho tương lai.

Ở bậc Trung học phổ thông: Những mối liên hệ giữa các lĩnh vực khoa học – toán học – công nghệ – kỹ thuật sẽ được các thầy cô chú trọng giảng dạy. Các vấn đề, bài toán được đặt ra sẽ phức tạp và thách thức để vận dụng tối ưu những kiến thức và kỹ năng lý thuyết mà các bạn học sinh đã tích lũy. 

Ngoài ra, các trường dân lập quốc tế cũng khuyến khích thầy cô, các em học sinh ứng dụng phương pháp STEM vào các sản phẩm học thuật, kỹ thuật tại các cuộc thi có dự án khoa học kỹ thuật trong nước và trên thế giới. Từ đó cho thấy các chương trình giáo dục quốc tế tại Việt Nam kết hợp 4 lĩnh vực ngành nghề – học thuật đang dần được chú trọng phát triển tại các trường quốc tế.

Tuy nhiên, vấn đề tích hợp và phát triển năng lực giải quyết vấn đề gắn với thực tiễn vẫn còn khá nhiều thách thức cho các trường. Tuy được nhấn mạnh nhiều trong những năm qua, nhưng thực tế diễn ra ở nhà trường thì chưa được như mong muốn.

Có thể nói giáo dục STEM mới chỉ thực hiện được tại một số nhà trường phổ thông công lập dưới hình thức thu hút một số học sinh tham gia dự thi đề tài (hay một sản phẩm nào đó), điển hình là kì thi Intel ISEP được tổ chức hàng năm. Do vậy, việc các trường quốc tế với cơ sở vật chất và chất lượng giảng dạy luôn được bảo đảm là một trong những yếu tố nền tảng để phát triển giáo dục STEM trong tương lai.

Trường quốc tế Việt Úc cũng là một trong số các trường dân lập đã tích hợp chương trình học STEM vào trong chương trình giảng dạy từ rất sớm. Học sinh tại trường được tiếp xúc với công nghệ thông tin, khoa học từ cấp tiểu học, đồng thời học cách ứng dụng những kiến thức cơ bản vào cuộc sống thường ngày của các em.

Trường cũng có tham dự nhiều cuộc thi quy mô cấp quốc gia dành cho giáo viên, học sinh. Đặc biệt với dự án STEM – tích hợp kiến thức của các môn học Khoa học – Kỹ thuật – Công Nghệ – Toán học kết hợp với phương pháp “Learning by Doing” đã đạt giải nhì tại cuộc thi do Microsoft Việt Nam tổ chức, cùng với nhiều dự án ý nghĩa khác đã góp phần thể hiện nỗ lực của nhà trường trong việc kết hợp chương trình học STEM vào kiến thức lý thuyết của mình.

Có thể thấy, môi trường của VAS rất phù hợp để giúp các em hình thành đam mê của mình và tập trung phát triển toàn diện về lâu dài trong các lĩnh vực STEM.